English
Persian
یکی از مهمترین اسناد در واردات و صادرات کالا بارنامه است. بسیار مهم است که فعالین این حوزه، اطلاعات دقیقی از این سند مهم تجاری داشته باشند تا بدون بروز هیچگونه مشکلی به فعالیت خود بپردازند. به صورت کلی بارنامه را می توان به Bill of lading یا همان بارنامه دریایی، CMR یا همان راهنامه زمینی، AWB یا همان بارنامه هوایی و همچنین RWB یا ریلی می توان تقسیم کرد در ادامه به بارنامه چیست و معرفی انواع بارنامه و کاربردهای آن در حمل و نقل کالا می پردازیم، با ما همراه باشید. جهت تهیه بارنامه سورین اکسپورت یه عنوان شرکت حمل و نقل بین المللی ، راهنمایی تخصصی ارایه می دهد.
مطالب مهم بارنامه
بارنامه چیست؟
بارنامه نوعی سند قانونی مهم و معتبر است که توسط شرکت های حمل و نقل کالا، صادر و برای فرستنده ارسال می شود. این سند شامل مشخصات اصلی کالا نظیر مقدار بار تعیین شده، نوع بار و مقصد نهایی کالا است. فرستنده بر اساس همین اطلاعات، بار را تحویل حمل کننده می دهد تا در نهایت به دست خریدار برسد.
در دوره آموزش صادرات و واردات سورین اکسپورت، به صورت تخصصی به انواع بارنامه ها، مهم ترین نوع بارنامه، بارنامه دریایی یا BL پرداخته ایم.
اطلاعات مندرج در بارنامه
بارنامه باید شامل اطلاعات مهم و ضروری از جمله نام و آدرس ارسال کننده و گیرنده، کمیت، وزن دقیق کالا، تاریخ حمل بار و طبقه بندی بار باشد.
انواع بارنامه
بارنامه از نظر حمل و نقل کالا، در چند دسته مختلف قرار می گیرد. از اصلی ترین انواع بارنامه می توان به موارد زیر اشاره داشت.
بارنامه هوایی Airway Bill
بارنامه راه آهن یا ریلی Railway Bill
بارنامه (راهنامه درست است) حمل با کامیون یا سیمر - CMR
بارنامه دریایی Ocean/Marine Bill Of Lading
بارنامه هوایی Airway Bill
چنانچه حمل و نقل کالاها به صورت هوایی انجام شود در اینصورت نیاز به صدور بارنامه هوایی خواهید داشت. قابل ذکر آنکه این سند غیرقابل معامله است. بارنامه هوایی دارای 12 نسخه مختلف بوده که سه نسخه آن از اهمیت زیادی در بخش تجارت برخوردار است. دیگر نسخه ها نیز در بخش های داخلی و آژانس های مسافرتی مورد استفاده قرار می گیرند. سه نسخه اصلی به قرار زیر صادر می شوند.
نسخه اصلی اول جهت صدور برای شرکت حامل کالا FOR CARRIER
نسخه اصلی دوم جهت ارایه به گیرنده کالا FOR CONSIGNEE
نسخه اصلی سوم جهت تحویل به فرستنده کالا FOR SHIPPER
لازم است تا اطلاعات درج شده در این نوع بارنامه، شامل مواردی چون شماره و تاریخ پرواز، نام و نشانی فرستنده و گیرنده کالا، کد سه حرفی فرودگاه مبدا و مقصد، وزن، حجم و تعداد بسته های بار و هزینه حمل و نقل باشد.
بارنامه راه آهن Railway Bill
بارنامه راه آهن توسط شرکت های راه آهن در ایستگاه های بارگیری صادر می شود. برطبق این سند، شرکت راه آهن می پذیرد تا سلامت انتقال و تحویل بار را، بر طبق کالای مندرج در راهنامه و رسیدن آن تا مقصد مربوطه پذیرا باشد. بارنامه راه آهن سندی غیرقابل معامله و انتقال است.
اطلاعات مندرج در بارنامه راه آهن بایستی شامل موارد زیر باشد.
- نام و آدرس فرستنده و گیرنده بار
- نام ایستگاه مبدا و مقصد بار
- وزن، تعداد و مشخصات بسته بندی کالا
- شماره واگن
- تعیین نوع و مشخصات کالا
- اطلاعات مالی بار
راهنامه CMR چیست؟
راهنامه CMR نوعی سند است که در مسیر حمل و نقل بین المللی و به منظور حمل بار با کامیون کاربرد دارد. کاربرد CMR در حمل و نقل جاده ای است و با هدف تعیین حدود مسئولیت های متصدیان بار صادر می شود.
راهنامه CMR در سال 1956 در شهر ژنو، و با مفادی مشتمل بر 51 ماده، در زمینه حمل و نقل بین المللی جاده ای، تحت عنوان کنواسیون سی ام آر، به تصویب پنج کشور اروپایی، رسید.
راهنامه CMR یکی از مهمترین کنواسیون های بین المللی در حوزه فعالیت حمل و نقل بین المللی جاده ای است که هم اکنون شصت کشور در آن عضویت دارند. راهنامه CMR بعد از بارنامه دریایی، یکی از اسناد مهم حمل و نقل بین المللی است.
لازم به ذکر است که این سند غیرقابل انتقال بوده و به عنوان رسید کالا تلقی می شود و لازم است تا به تایید پایانه های حمل و نقل کشوری برسد.
همانطور که گفتیم این سند با هدف حمل و نقل جاده ای مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما در حالت های خاص می تواند از حمل ترکیبی هم بهره ببرد. در این صورت شرط اساسی آن است که کالا از وسیله نقلیه جاده ای تخلیه نگردد.
BL چیست ؟
بارنامه دریایی یا Ocean/Marine Bill Of Lading نوعی سند حمل و نقل است که توسط شرکت کشتیرانی یا نماینده معتبر آن، جهت دریافت و حمل بار صادر می شود. بارنامه دریایی مهم ترین بارنامه در حمل و نقل بین المللی است. این بارنامه شامل مشخصات کاملی از بار است که توسط کاپیتان کشتی امضا می شود. به موجب این سند، تعهد می شود تا بار مربوطه، توسط کشتی به گیرنده آن تحویل داده شود.
چنانچه نیاز به ترخیص کالا از گمرک غرب دارید بر دکمه زیر کلیک کنید.
مشخصات ضروری در بارنامه دریایی
همانطور که ذکر شد بارنامه دریایی به عنوان سندی قانونی و معتبر شناخته می شود. بدین وسیله خریدار تنها زمانی می تواند بار خود را در مقصد تحویل بگیرد که نسخه اصلی و امضا شده آن را به شرکت کشتیرانی ارایه داده باشد. از اینرو بسیار مهم است تا این سند به شکل قانونی و با نهایت دقت تنظیم شود. فهرست اطلاعات ضروری و مهم در بارنامه دریایی به شرح زیر است.
- نام و آدرس فرستنده و گیرنده کالا
- نام بندر مبدا و مقصد کالا
- شماره سفر و نام کشتی حامل بار
- تاریخ بارنامه
- شرح جزئیات کالا شامل مواردی چون حجم، وزن و تعداد بسته های بارگیری شده
- سفارش خرید یا شماره مرجع ویژه
- مشخصات کامل کانتینر و علائم و شماره های مربوط به بارهای کانتینری
- هزینه کرایه حمل بار به همراه ذکر پرداخت کرایه در محل بارگیری و یا مقصد بار
- تاریخ صدور و امضای بارنامه
انواع بارنامه دریایی
بارنامه دریایی مستقیم ( Direct Bill Of Lading)
در این نوع بارنامه، کشتی حامل بار تغییر نکرده و کالا به صورت ارسال مستقیم به دست خریدار می رسد.
بارنامه دریایی مرکب ( Combined Bill of Lading)
صدور این نوع بارنامه جهت انجام حمل و نقل بار، برای بیش از یک نوع وسیله حامل، انجام می پذیرد. در حمل و نقل مرکب یا چندوجهی مسئولیت اصلی حمل بار از زمان تحویل کالا تا رسیدن آن بدست صاحبش، بر عهده صادرکننده بارنامه یا همان متصدی حمل و نقل مرکب است.
بر همین اساس گروه هایی با عنوان Non Vessel Operating Carrier (NVOC) یا Non Vessel Operating Common Carrier(NVOCC) وارد فعالیت در این عرصه شدند.
متصدیان صدور بارنامه در این حوزه، صرفا این نوع بارنامه را جهت انتقال بار به وسیله حامل مورد نظری صادر می کنند که نه مالکیت آن را برعهده داشته و نه نظارتی بر مدیریت آن دارند. عمده فعالیت این گروه تنها در مدیریت کانتینرها خلاصه می شود.
بارنامه دریایی تمیز یا غیرمخدوش (Clean Bill of Lading)
بارنامه تمیز به بارنامه ای اطلاق می شود که هیچگونه نامی از معیوب بودن کالا، در بندهای آن ذکر نشده باشد. در این صورت بر روی بارنامه چنین عبارتی قید می شود. Received in Apparent Good Order and Condition. البته بدیهی است که بارنامه باید دارای چنین شرایطی باشد وگرنه از اعتبار قانونی ساقط می شود.
بارنامه دریایی غیرتمیز یا مخدوش Claused Bill of Lading
این نوع بارنامه همانطور که از نام آن مشخص است برعکس بارنامه تمیز عمل می کند.در این نوع بارنامه صراحتا عیب و نقص کالا یا بسته بندی، بر روی آن قید شده است. قابل توجه است که در معاملات مبتنی بر اعتبارات اسنادی، بانک ها بارنامه های مخدوش را نمی پذیرند.
بارنامه سرویس های منظم دریایی Liner Bill of Lading
این بارنامه برای حمل بار توسط کشتی هایی صادر می شود که از برنامه حرکتی معین و همچنین مسیرهای برنامه ریزی شده و مشخصی پیروی می کنند.
بارنامه چارتر (Charter Party Bill of Lading)
بارنامه چارتر زمانی صادر می شود که هدف از انتقال بار، حمل به وسیله کشتی اجاره ای و یا دربست باشد. با این روش، تمامی ظرفیت کشتی متعلق به صاحب بار است و اجازه بارگیری به هیچ کالای متفرقه ای داده نمی شود. لازم است بدانید این نوع بارنامه موردقبول بانک ها نیست.
بارنامه بیات Stale BL
زمان در این نوع بارنامه نقش کلیدی را ایفا می کند. اگر پس از مدتی از عزیمت کشتی از بندر، بارگیری بارنامه را ارایه دهید کهنه به شمار می رود. زمانی می توانیم بگوییم بارنامه ای قدیمی و یا به اصطلاح بیات شده است که پس از سپری شدن مدت زمان اعتبارش، آن را به بانک ارایه بدهیم. بازه زمانی مشخص برای ارایه آن به بانک، حداکثر 20 روز عنوان می شود.
بارنامه ترانسشیپ (Transshipment Bill of Lading)
این نوع بارنامه صرفا برای حمل بار از مسیرهای مختلف دریایی و کشتی به کشتی صادر می شود. البته بسیار مهم است تا تمامی مسیرهای توقف کشتی ها و همچنین مبدا و مقصدهای مختلف محموله، در بارنامه ذکر شوند.
بارنامه حمل مرکب فیاتا (F.B.L)
این بارنامه توسط اتحادیه بین المللی کارگزاران بار Freight Forwarders به منظور استفاده حاملین نقل و مرکب بار، صادر می شود. این بارنامه دارای آرم سازمان فیاتا و اتاق بازرگانی بین المللی است.
بارنامه سراسری (Through Bill of Lading)
بارنامه سراسری عملکردی مشابه بارنامه مرکب دارد؛ یعنی در حمل بار، از چندین وسیله نقلیه مختلف استفاده می شود. اما نکته مهم در این نوع بارنامه آن است که یک مسیر از حمل و نقل، حتما بایستی از طریق دریا و بوسیله کشتی طی شود.
چنانچه نیاز به ترخیص کالا از گمرک شهیار دارید بر دکمه زیر کلیک کنید.
تفاوت سی ام آر و کارنه تیر
تفاوت عمده بین سی ام آر و کارنه تیر در این اصل خلاصه می شود که کوانسیون سی ام آر، ناظر بر روابط بین فرستنده کالا، حامل و گیرنده آن است حال آنکه کارنه تیر ناظر بر روابط بین حامل، گمرک و موسسه ضامن است.
بهتر است بدانید که تفاوت سی ام آر و بارنامه نیز در این است که سی ام آر بر خلاف بارنامه، قابل معامله نبوده و در واقع سندی بر مالکیت کالا تلقی نمی شود.
اهمیت بارنامه
همانطورکه گفتیم بارنامه ها از اهمیت ویژه ای برخورداند. چرا که اولا تضمینی برای رسید کالایی هستند که از طرف حمل کننده به صاحبین کالا داده می شوند و دوم آنکه در طول پروسه حمل، سندی بر مالکیت کالا، برای دارنده بارنامه به حساب می آیند.
از طرفی دیگر با پیشامد هر حادثه احتمالی و امکان خسارت به بار، می توانند سندی برای دریافت خسارت از شرکت های بیمه باشند؛ البته به شرط آنکه کالای خود را از قبل بیمه کرده باشید.
از آنجاییکه تمامی جزییات مهم در آن لحاظ می شود؛ بنابراین در صورت لزوم هم می توان از آن به عنوان سندی قانونی، در دعاوی قضایی استفاده کرد.
نکته حایز اهمیت دیگر آنکه بارنامه ها بایستی بدون توجه به نوع حمل و نقل، همراه با محصولات ارسال شوند. همینطور لازم است تا این سند مهم ،توسط نماینده های مجاز طرفین، یعنی حاملین فرستندگان وگیرندگان کالا امضا شود.
در اینجامطالب مهم در خصوص بارنامه و اهمیت آن در پروسه حمل و نقل کالا ارایه کردیم. مسلما آگاهی در این زمینه و آشنایی به ضوابط و قوانین مربوطه، می تواند باعث تسریع و سهولت در انجام فعالیت های تجاری فعالین این حوزه باشد. در نتیجه امید است با داشتن این آگاهی و دانش، شاهد پیشرفت خوبی در این زمینه باشید. چنانچه نیاز به مشاوره دارید با کارشناسان سورین اکسپورت در ارتباط باشید.
بسیار بسیار عالی و کامل بود.سپاس