حقوق و عوارض گمرکی
حقوق و عوارض گمرکی نوعی از مالیات است که دولت ها آن را به صورت مالیاتی غیرمستقیم، برای کالاهای وارداتی و صادراتی وضع می کنند. این تعرفه نشان دهنده وضعیت کالا در ترخیص است و به نوعی جایگاه کالا در مراحل ترخیص را نشان می دهد. در دوره آموزش واردات سورین اکسپورت، به صورت تخصصی نحوه محاسبه حقوق ورودی گمرک را به شما آموزش داده ایم. همچنین در این یادداشت به معرفی توضیحات مهم در رابطه با حقوق ورودی می پردازیم.
حقوق و عوارض گمرکی چیست؟
دولت با اهداف مشخص و قابل قبولی تصمیم به وضع چنین مالیات ها و عوارضی بر روی کالاهای ورودی و خروجی می گیرد. این اهداف می تواند به منظور پشتیبانی و حمایت دولت از اقتصاد کشور، حمایت از مشاغل و تولیدکنندگان داخلی، حفاظت از محیط زیست و غیره باشد. هدف دیگر نیز کنترل ورود کالاهای ممنوعه و محدودکننده، به داخل و خارج از مرزهای کشور است.
بیشتر بخوانید:
کد تعرفه گمرکی یا HS Code
کد تعرفه گمرکی یا در تعاریف بین الملل HS Code نوعی کد شناسایی است که با استفاده از آن می توان جایگاه کالاها را در مراحل ترخیص، مشخص کرد. به عبارتی دیگر با استفاده از این کد که یک روش استاندارد است می شود محصولات معامله شده را به درستی طبقه بندی نمود. در مقاله HS CODE چیست، به صورت جامع در این رابطه صحبت کرده ایم.
مقامات گمرکی در سراسر جهان از کد تعرفه گمرکی، به عنوان معیاری استاندارد، برای شناسایی محصولات در هنگام ارزیابی عوارض و مالیات و جمع آوری آمار استفاده می کنند.
این کدهای شناسایی محصولات را سازمان جهانی گمرک در بروکسل تعریف کرده است. معمولا ارقام کدهای تعرفه گمرکی از 4 تا 10 رقم متغیر بوده که ارقام 4 تا 6 رقم اول آن ثابت است. اما برای معرفی و دسته بندی بیشتر، دولت ها این اجازه را دارند تا بتوانند ارقام بیشتری را به 6 رقم اول اضافه کنند. به عنوان مثال کد 1703 کدی است که برای شناسایی شیره شکر تصفیه شده به کار می رود و یا کد تعرفه گمرکی گلابی با کد 08083000 شناخته می شود.
این سیستم در بیش از 200 کشور و همچنین برای 98 درصد از کالاها مورد استفاده قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید:
انواع بارنامه در حمل و نقل بین المللی
دسته بندی انواع تعرفه گمرکی
به طور کلی تعرفه های گمرکی در 10 دسته اصلی، الویت بندی می شوند. اهمیت این اولویت بندی از آن جهت است که می توان به ترتیب اهمیت کالاهای ورودی یا خروجی، سهم ارزی هر یک را مشخص کرد. برای مثال آخرین رده در این اولویت بندی، متعلق به کالاهای لوکس است که مشخصا این نوع محصولات را مشمول ارز دولتی نمی کند.
دسته بندی تعرفه و عوارض گمرکی از نظر هدف
یکی از روش های تعرفه گذاری، به صورت هدف است که به صورت 3 دسته اصلی اجرا می شود.
تعرفه گمرکی مالی
هدف اصلی تعرفه های مالی، تامین هزینه های دولت است. به عنوان مثال حقوق ورودی خودروهای سواری از جمله این تعرفه است که به صورت درآمدهای وصولی دولت در نظر گرفته می شود.
تعرفه گمرکی حمایتی
تعرفه حمایتی با هدف ایجاد بازار رقابتی برای کالاهای تولید داخلی، در برابر کالاهای خارجی و وارداتی وضع می شود. همچنین باعث می شود تا تراز پرداختی ها متعادل شود.
تعرفه گمرکی ارشادی
تعرفه ارشادی با هدف هدایت تقاضاها از یک محصول یا کالا به محصول و کالای دیگر است. در واقع این نوع تعرفه گذاری قصد دارد تا به انتخاب مصرف کننده جهت داده و انتخاب آن را متناسب با قصد خود تغییر دهد. برای مثال حقوق گمرکی که برای ماشین آلات راهسازی استفاده شده، در نظر گرفته می شود به نسبت نو آن بیشتر است.
بیشتر بخوانید:
تعرفه گمرکی قراردادی
این دسته از تعرفه ها به صورت چندجانبه و برای زمانی مشخص وضع می شوند. تعرفه های ترجیحی جز این دسته به حساب می آیند.
تعرفه گمرکی مستقل
این تعرفه گذاری از سوی کشور ذینفع و به صورت یک طرفه انجام می شود.
تعرفه گذاری از لحاظ شکل
تعرفه واحد
این نوع تعرفه، حقوقی قابل پرداخت را برای همه کالاهای وارداتی در نظر می گیرد.
تعرفه مرکب
در این دسته، کالاهای وارداتی در طبقه بندی های خاصی جای می گیرند و هر یک ماخذ مختص به خود را خواهند داشت.
تعرفه گذاری ترجیحی
این تعرفه زمانی استفاده می شود که بخواهد برای مبدا بعضی کشورهای خاص، ارفاق و امتیازاتی را در نظر بگیرد. در این صورت، این کشورها تعرفه گمرکی کمتری را نسبت به دیگر کشورها پرداخت می کنند.
تعرفه گذاری عمومی
همانطور که از اسم این تعرفه مشخص است تعرفه ای است که برای همه کالاها یکسان در نظر گرفته می شود. بنابراین نرخ حقوقی ورودی، تحت تاثیر مبدا کشورها قرار نخواهد گرفت.
دسته بندی تعرفه از لحاظ ماخذ محاسبه
تعرفه گذاری ارزشی
در این نوع تعرفه ارزش کالای ورودی، تاثیر مستقیمی بر روی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت دارد. از این رو آگاهی از ارزش کالا امری مهم در تعیین تعرفه کالا به حساب می آید.
نحوه محاسبه حقوق ورودی قابل پرداخت، به صورت نرخ تعرفه ضربدر ارزش کالا است.
تعرفه گذاری ویژه یا مقداری
در این نوع تعرفه آگاهی از میزان کمیت و مقدار کالا مهم است و در واقع حقوق ورودی قابل وصول، بر اساس مقدار کالا، و نه ارزش آن محاسبه می شود. در این صورت لازم است تا برای بدست آورن حقوق ورودی قابل پرداخت، میزان حقوق ورودی، ضربدر کمیت و مقدار کالا شود.
تعرفه گذاری مختلط یا مرکب
در این نوع تعرفه گذاری همانطور که مشخص است از ترکیب دو تعرفه قبلی یعنی تعرفه مقداری و تعرفه ارزشی استفاده می شود و در نهایت میزان حقوق ورودی قابل وصول، مشخص می گردد.
بیشتر بخوانید:
سه اصل مهم درباره عوارض گمرکی
وظیفه ملی بلایای احتمالی
با توجه به وضع قانون مقررات گمرکی، عوارض مشخصی برای یکسری کالاها مانند تنباکو، دخانیات و غیره که برای سلامتی مضر هستند در نظر گرفته شده است. نرخ مالیات برای این دسته از کالاها از 10 درصد تا 40 درصد متغیر است که بنا بدلایل مختلفی وضع می شوند.
معافیت در مورد عوارض گمرکی
ورود بعضی کالاها در گمرک شامل پرداخت عوارض نمی شود. اگر کالاهای ورودی به گمرک به صورت کامل مشمول معاف از مالیات باشند و یا اینکه عوارض شان صفر باشد و بدون پرداخت عوارض، طبق روال مقرر کالا و تحت ضمانت، ترخیص شوند، هیچگونه وجهی کسر نمی شود.
وظیفه ضد دامپینگ
دولت مرکزی می تواند برای جلوگیری از دامپینگ، با توجه به ماده قانون تعرفه گمرکی، در صورتی که کالا به قیمت کمتری از ارزش خود قیمت گذاری شود، عوارض ضد دامپینگ تا سقف دامپینگ را، بر روی این کالاها وضع کند. اخذ چنین عوارض ضد دامپینگی بر طبق موافقتنامه WCO مجاز است.
بیشتر بخوانید:
